خطرات احتمالی ناشی از استفاده از لیزر: آسیب اشعه لیزر، آسیب الکتریکی، آسیب مکانیکی، آسیب گاز گرد و غبار.

1.1 تعریف کلاس لیزر
کلاس 1: ایمن در داخل دستگاه. معمولاً به این دلیل است که پرتو کاملاً محصور شده است، مانند دستگاه پخش سی دی.

کلاس 1M (کلاس 1M): ایمن در داخل دستگاه. اما هنگامی که از طریق ذره بین یا میکروسکوپ فوکوس شود، خطراتی وجود دارد.

کلاس 2 (کلاس 2): در شرایط استفاده عادی ایمن است. نور مرئی با طول موج 400-700 نانومتر و رفلکس پلک زدن چشم (زمان پاسخ 0.25S) می تواند از آسیب جلوگیری کند. چنین دستگاه هایی معمولاً کمتر از 1 میلی وات قدرت دارند، مانند نشانگرهای لیزری.

کلاس 2M: ایمن در داخل دستگاه. اما هنگامی که از طریق ذره بین یا میکروسکوپ فوکوس شود، خطراتی وجود دارد.

کلاس 3R (کلاس 3R): توان معمولاً به 5 مگاوات می رسد و خطر آسیب جزئی چشم در زمان رفلکس پلک زدن وجود دارد. خیره شدن به چنین پرتویی برای چندین ثانیه می تواند باعث آسیب فوری به شبکیه شود

کلاس 3B: قرار گرفتن در معرض اشعه لیزر می تواند باعث آسیب فوری به چشم شود.

کلاس 4: لیزر می تواند پوست را بسوزاند و در برخی موارد حتی نور پراکنده لیزر می تواند باعث آسیب به چشم و پوست شود. باعث آتش سوزی یا انفجار شود. بسیاری از لیزرهای صنعتی و علمی در این دسته قرار می گیرند.

1.2 مکانیسم آسیب لیزر عمدتاً اثر حرارتی لیزر، فشار نور و واکنش فتوشیمیایی است. قسمت های آسیب دیده عمدتاً چشم و پوست انسان است. آسیب به چشم انسان: ممکن است باعث آسیب به قرنیه و شبکیه شود. محل و دامنه آسیب به طول موج و سطح لیزر بستگی دارد. آسیب ناشی از لیزر به چشم انسان نسبتا پیچیده است. پرتوهای لیزر مستقیم، بازتابی و پراکنده می توانند به چشم انسان آسیب بزنند. به دلیل اثر تمرکز چشم انسان، نور مادون قرمز (نامرئی) ساطع شده از این لیزر برای چشم انسان بسیار مضر است. هنگامی که این اشعه وارد مردمک می شود، روی شبکیه متمرکز می شود و متعاقباً شبکیه را می سوزاند و باعث از دست دادن بینایی یا حتی کوری می شود. آسیب به پوست: لیزرهای مادون قرمز قوی باعث سوختگی می شوند. لیزرهای فرابنفش ممکن است باعث سوختگی، سرطان پوست و افزایش پیری پوست شوند. آسیب لیزر به پوست با ایجاد درجات مختلف بثورات، تاول ها، رنگدانه ها و زخم ها ظاهر می شود تا زمانی که بافت زیر جلدی کاملاً از بین برود.

1.3 عینک محافظ
نور ساطع شده توسط لیزر تابش نامرئی است. با توجه به قدرت بالا، حتی پرتو پراکنده همچنان ممکن است آسیب های جبران ناپذیری به شیشه ها وارد کند. این لیزر با تجهیزات محافظت از چشم لیزر ارائه نمی شود، اما چنین تجهیزات محافظتی چشم باید همیشه در طول عملیات لیزر استفاده شوند. عینک های ایمنی لیزری همه در طول موج های خاص موثر هستند. هنگام انتخاب عینک ایمنی لیزری مناسب، باید اطلاعات زیر را بدانید: 1. طول موج لیزر 2. حالت عملکرد لیزر (نور پیوسته یا نور پالسی) 3. حداکثر زمان نوردهی (با در نظر گرفتن بدترین حالت) 4. حداکثر چگالی توان تابش ( W/cm2) یا حداکثر چگالی انرژی تابش (J/cm2) 5. حداکثر نوردهی مجاز (MPE) 6. چگالی نوری (OD).

1.4 آسیب الکتریکی
ولتاژ منبع تغذیه تجهیزات لیزر سه فاز جریان متناوب 380 ولت AC است. نصب و استفاده از تجهیزات لیزری باید به خوبی زمین شود. در حین استفاده، باید به ایمنی الکتریکی توجه کنید تا از صدمات برق گرفتگی جلوگیری کنید. هنگام جداسازی لیزر، کلید برق باید خاموش باشد. اگر آسیب الکتریکی رخ دهد، باید اقدامات درمانی صحیح برای جلوگیری از آسیب های ثانویه انجام شود. روش های درمانی صحیح: برق را خاموش کنید، پرسنل را با خیال راحت رها کنید، درخواست کمک کنید و مصدوم را همراهی کنید.

1.5 آسیب مکانیکی
هنگام نگهداری و تعمیر لیزر، برخی از قطعات سنگین و دارای لبه های تیز هستند که ممکن است به راحتی باعث آسیب یا بریدگی شود. شما باید از دستکش های محافظ، کفش های ایمنی ضد ضربه و سایر تجهیزات حفاظتی استفاده کنید

1.6 آسیب گاز و گرد و غبار
هنگامی که پردازش لیزر انجام می شود، گرد و غبار مضر و گازهای سمی تولید می شود. محل کار باید به طور مناسب مجهز به وسایل تهویه و جمع آوری گرد و غبار باشد یا برای محافظت از ماسک استفاده کنید.

1.7 توصیه های ایمنی
1. اقدامات زیر را می توان برای بهبود ایمنی تجهیزات لیزر انجام داد:
2. دسترسی به امکانات لیزر را محدود کنید. حقوق دسترسی به ناحیه پردازش لیزر را روشن کنید. محدودیت ها را می توان با قفل کردن درب و نصب چراغ های هشدار دهنده و علائم هشدار دهنده در قسمت بیرونی درب اعمال کرد.
3. قبل از ورود به آزمایشگاه برای عملیات سبک، یک تابلوی هشدار نور آویزان کنید، چراغ هشدار چراغ را روشن کنید و به پرسنل اطراف اطلاع دهید.
4. قبل از روشن کردن لیزر، اطمینان حاصل کنید که دستگاه های ایمنی مورد نظر تجهیزات به درستی استفاده می شوند. شامل: بافل نور، سطوح مقاوم در برابر آتش، عینک، ماسک، قفل درب، تجهیزات تهویه و تجهیزات اطفاء حریق.
5. پس از استفاده از لیزر، قبل از حرکت، لیزر و منبع تغذیه را خاموش کنید
6. روشهای عملیاتی ایمن را ایجاد کنید، آنها را به طور منظم حفظ و بازنگری کنید و مدیریت را تقویت کنید. برای افزایش آگاهی کارکنان از پیشگیری از خطرات، آموزش ایمنی را برگزار کنید.